Monday, December 24, 2012

Oğuz Türk, Tebriz Sesi, reportaj


اوغوز تورک: «ايراندا کئچيريله‌جک قوندارما و يالنيز سؤزده اولان پارلامئنت سئچکيلريني تانيمير و قانونسوز حساب ائديريک»

بابک چلبييانلي: «قارشيدان گلن پارلامئنت سئچکيلرينده ده تاريخ تکرارلاناجاق و آزاد سئچکينين شاهيد اولماياجاغيق»

ايراندا 2012-جي ايل مارتين 2-ده دوققوز چاغيريش پارلامئنت سئچکيلري کئچيريله‌جک. اورادا اؤز تورپاقلاريندا 35 ميليوندان چوخ آذربايجانلينين ياشاديغيني نظره آلساق، اونلارين سئچکييه کيفايت قدر تاثير گوجونه ماليک پوتئنسيال قوووه اولدوغونو گؤرريک. ماراقليدير، پارلامئنت سئچکيلري گونئي آذربايجانا نه وعد ائدير؟ گونئيلي سويداشلاريميز سئچکيلرله باغلي نه دوشونور و گونئي آذربايجان اوچون هانسي نتيجه‌ني گؤزله‌ييرلر؟ سواللاريميزا جاواب تاپماق مقصديله اصلا گونئي آذربايجاندان اولان، حاضيردا ايسه خاريجده سياسي موهاجير حياتي ياشايان ميللي فعاللارين فيکيرلري ايله تانيش اولدوق.

اصلا گونئي آذربايجانين اردبيل شهريندن اولان، حاضيردا تورکييه‌ده ياشايان سياسي موهاجير سييامک بابانئژاد دئيير کي، ايراندا فورمال اولاراق سئچکيلر کئچيريلير: «بونو هر کس بيلير. يني کئچيريلن سئچکيلر سئچکي ماهيتي داشيمير. اودور کي، اينسانلارين سئچکي حوقوقلاري دا جيدي شکيلده مهدودلاشديريليب. چونکي سئچيلنلر خالقين ايراده‌سي ايله دئييل، تعييناتلا وضعيفه کورسوسونده اَيلشيرلر. هئچ بير سئچکي خالقين سئچيمي و ايداره‌سي ايله نتيجلنمير. اودور کي، اينسانلاردا آرتيق سئچکييه اينام دا قالماييب. هامييا بلليدير کي، يئنه ده سئچکي ساختالاشديريلاجاق. ايجتيماعي نوفوزونو و اعتيباريني ايتيرن «سئچکي» آنلاييشي آرتيق جمعيتده جيدي و اؤنملي قبول ائديلمير. ايراندا سئچکي سياسي اويوندور و دونيا ايجتيماعيتينه دئموکراتييانين طلبي کيمي تقديم اولونان گؤستريشدير. ايران پارلامئنتينده وطنداشلاري تمثيل ائدن گئرچک ميلت وکيللري دئييل، حاکيم طبقه‌ني و رئژيمي دستکله‌ين بير قروپ اينسان اَيلشير. اودور کي، پارلامئنت خالقين ريفاهينا چاليشان و وطنداشلارين حوقوقلاريني مودافيعه ائدن قوروم يوخ، رئژيمين ماراقلاريني تمين ائدن سياسي دوشرگه‌يه چئوريليب. بئله بير پارلامئنتدن خالق اوچون فايدالي فعاليت گؤزله‌مک ده عبثدير». اونون فيکرينج، قارشيدان گلن پارلامئنت سئچکيلري ايران حاکيميتينده يارانان چاتلارين و گرگينليگين، سياسي ايختيلافلارين داها دا بؤيومه‌سينه سبب اولاجاق: «بو باخيمدان سئچکيني موثبت ديرلنديرميرم. ايراندا ايکي موخاليف دوشرگه وار. بيري ايران مرکزلي، ديگري ايسه مرکزچيلييه قارشي اولان موخاليفتدير. ايکينجي موخاليفت دستسي داها چوخ غئيري-فارسلارين ميللي حرکاتيندان عيبارتدير. اونو دا قئيد ائتمه‌لييم کي، ايراندا سون زامانلار رئژيم داخيلينده ده ايختيلافلار آرتير. مثلا، ايرانين عالي ديني ليدئري، آيتوللاه سيد علي خامنه ايي و احمدينيژاد آراسيندا اولان ايختيلافلار گوندن-گونه بؤيويور. هر ايکي طرف چاليشير کي، پارلامئنتده داها چوخ يئره صاحيب اولسون. بوتون بونلار ايختيلافلارين درينلشمه‌سينه سبب اولور».

آذربايجانليلارين سئچکيده ايشتيراک ائديب-ائتمه‌ميه‌جگينه گلديکده ايسه سييامک بابانژاد بورادا پروبلئمين اولدوغونو سؤيله‌يير: «گونئي آذربايجان شهرلرينده وضعيت بير-بيريندن فرقليدير. مثلا، قربي آذربايجاندا کورد مسلسي وار، شهرلريميزين کوردلشديريلمه‌سي حياتا کئچيريلير. اگر بيز آز سايدا کوردون ياشاديغي شهرلريميزده سئچکيلره قاتيلماساق، کوردلردن بيري کوردلرين سسييله پارلامئنته يول تاپا بيلر. کوردلر بو ايشده چوخ جيدي داورانيرلار. حتّي تام کورد شهرلريندن آوتوبوسلارلا اينسانلاري ديگر شهرلره گتيررلر کي، اوراداکي کورد ناميزدلره سس وئرسينلر. بئله‌ليکله ده بير کورد ميلت وکيلينين پارلامئتله دوشمه‌سينه نايل اولا بيلرلر. همين دئپوتات ايسه شوبهه‌سيز کي، پارلامئنتده کوردلرين ماراقلاري و معنافئيي اوچون چاليشاجاق. بئله بير نتيجه‌نين الده ائديلمه‌مه‌سي، کوردلرين پارلامئنته دوشمه‌لرينين قارشيسيني آلماق اوچون ان ثمرهلي يول همين بؤلگه‌ده کئچيريلن سئچکيلرده فعال ايشتيراک ائتمکدير. البتته کي، بو تکليف يالنيز کوردلرين ياشاديغي گونئي آذربايجان شهرلرينه عاييددير. يني آنجاق قربي آذربايجاندا ياشايان سويداشلاريميزين سئچکيلرده ايشتيراکي مقصدويغون اولار. چونکي کورد ناميزه‌دين سئچيلمه‌سي بؤلگه‌ده کوردلشديرمه سيياستينين داها دا گوجلنمه‌سينه سبب اولا بيلر». گونئيلي سويداشيميز وورغولايير کي، ايراندا سئچکيلرده هر کسين ناميزدليگي قئيده آلينمير: «بونون اوچون رئژيمين قويدوغو طلبلر وار. مثلا، ناميزد ايلک نؤوبه‌ده موطلق شکيلده ايران ايسلام رئسپوبليکاسيني قبول ائدن شخص اولماليدير. همچنين اونون کئچميش فعاليتيند، حتّي طلبه‌ليک ايللرينده رئژيمه قارشي هئچ بير فعاليتي اولماماليدير. بو شرطلري اؤدمه‌يهن شخصلرين ناميزدليگي قئيده آلينمير. ايران حاکيميتينده عيرقچي بير باخيش وار. اودور کي، غئيري-فارس ميلتلرينين هاقلاريني مودافيعه و طلب ائدن شخصلر هر زامان ميللي تهلوکه‌سيزليگي پوزماقدا، حاکيميته قارشي چيخماقدا ايتتيهام اولونورلار. بو سببدن ده بوتون سئچکيلرده ميلتلرين هاقلاريني مودافيعه ائدن شخصلرين ايشتيراکينا مانعه تؤره‌ديلير، موختليف ايتتيهاملارلا اونلارا و فعاليتلرينه قارا ياخيرلار. اودور کي، 1979-جو ايل اينقيلابيندان بري اؤتن 33 ايلده کئچيريلميش هئچ بير سئچکي ميلتلرين حوقوقلارينين تمين ائديلمه‌سي اوچون فايدا وئرمه‌ييب و نتيجه‌ده هئچ بير ايش گؤرولمه‌ييب».

حاضيردا کانادادا ياشايان سياسي موهاجير اوغوز تورکون ايسه مسله‌يه موناسيبتي بئله اولدو: «بيز ايران دؤولتيني و اونون رسمي نوماينده‌لريني تانيماديغيميز کيمي، قوندارما و يالنيز سؤزده اولان سئچکيني ده قبول ائتمير و قانونسوز حساب ائديريک. چونکي سئچکي آدي ايله کئچيريلن هر پروسئس گونئي آذربايجان تورکلرينه قارشي يؤنه‌لير. ايران دؤولتچيليگي اؤزونو دونيايا و داخيله حوقوقي و دئموکراتيک قورولوش کيمي تقديم ائتمه‌يه چاليشير. بونو تصديق ائتمک اوچون ده هر دفعهزحمت چکيب پارلامئنت و پرئزيدئنت سئچکيلريني تشکيل ائدير». اونون سؤزلرينه گؤر، ايرانين دؤولت ايداره‌چيليگينده اؤلکه‌ده اسارتده اولان اينسانلارين و ميلتلرين حوقوقلارينا و سسلرينه هئچ بير دير وئريلمير: «سئچکيده ايشتيراک ائدن بوتون شخصلر تمثيل ائتديگي بؤلگه‌دن آسيلي اولماياراق ايلک اؤنجه فارس-شيه سوزگجيندن کئچندن و فارس عيرقچيليگي ايثبات ائديلندن سونرا ناميزدليگي قئيده آلينير. تئهران، کرج، قومدان باشلاياراق تا قوزئي آذربايجانين سرحدلرينه‌دهک، خوصوصيله ده آذربايجان بؤلگه‌لريندن سئچيله‌جک ناميزدلر آذربايجان و تورک دوشمني اولدوقلاريني رئژيمه ايثبات ائتمه‌يه مجبوردورلار». اوغوز تورک بيلديرير کي، ايندييه‌دهک ايراندا 8 چاغيريش پارلامئنت سئچکيلري کئچيريليب: «بوتون سئچکيلرده سئچيلن ميلت وکيللري چيخيشلاريندا و فعاليتلرينده آذربايجان و تورک دوشمنلري اولدوقلاريني تصديقله‌ييبلر. بو اونلارين عمللرينده ده آچيق شکيلده بللي اولور. بيز سئچکي آدلي بو سياسي نوماييشي ده قطعييين تانيمير، اونو گونئي آذربايجانليلاريني داها دا آغير شرطلرله اسارتده ساخلاماق اوچون بير سياسي اويون اولاراق قبول ائديريک. اودور کي، ايراندا دوققوز چاغيريش پارلامئنت سئچکيلريني قينايير و قبول ائتميريک. بيز گونئي آذربايجاندا ياشايان سويداشلاريميزي دا بو ساختا و قوندارما سئچکييه قاتيلماماغا، رئژيمين يالانلارينا آلدانماماغا چاغيريريق. گون کئچديکجه ايران بين الخالق عالمده داها چوخ آنتي-دئموکراتيک، آوتوريتار، بؤلگه و دونيادا صولحه تهلوکه کيمي تانينماقدادير. ايرانين يوروتدويو داخيلي و خاريجي سيياست آچيق شکيلده ايرانين آذربايجان و تورک دوشمني اولدوغونو گؤرسه‌دير. بيز ايرانين آذربايجان رئسپوبليکاسينين داخيلي مسله‌لرينه قاريشماسيني هيددتله قينايير و گونئيلي سويداشلاريميزدان هر دفعهولدوغو کيمي رئژيمين يالانلارينا اويماماغا، سئچکيلرده ايشتيراک ائتمه‌مه‌يه دعوت ائديريک».

حاضيردا آبش-دا ياشايان گونئيلي سياسي موهاجير بابک چلبييانلي دوشونور کي، سئچکي و سئچيم دئموکراتييانين اساس و تمل پرينسيپلريندن بيريدير: «وطنداشلار آزاد بير شکيلده ياشاديقلاري اؤلکه‌ده سئچيب-سئچيلمک حوقوقلارينا صاحيب اولماليديرلار. بو، اينسان هاقلارينين دا طلب ائتديگي حوقوقلارداندير. اودور کي، سئچکي اؤلکه‌نين نه درجه‌ده دئموکتاريک اولوب-اولماديغينين گؤستريجيسيدير. البتته کي، دئموکراتيک اؤلکه‌لرده سئچکيلر ده آزاد و شففاف شکيلده کئچيريلير. چونکي سئچکيلرله اؤلکه‌ده دئموکراتييا برقرار اولور، خالقين ايراده‌سي و سئچيمي ايله سئچيلن شخصلر اؤلکه‌ني ايداره ائدير. بو، بيلاواسيته خالق حاکيميتينين تامين اولونماسيدير. اؤتن 33 ايل عرضينده رئژيمين حياتا کئچيرديگي سئچکيلره نظر سالساق، قئيد ائتديگيم دئموکراتيک شرطلرين هئچ بيريني گؤره بيلمريک».

اونون سؤزلرينه گؤر، ايراندا دئموکراتيک اؤلکه‌لرده اولدوغو کيمي ايسته‌نيلن وطنداشين سئچکيلرده ناميزد اولماق شانسي يوخدور: «حتّي ناميزدليگيني ايره‌لي سورسه بئله قئيده آلينماياجاق. چونکي شخصلرين ناميزد کيمي قئيده آلينماسي اوچون سوزگجدن کئچمه‌لري واجيبدير. مثلا، ويلاياتي-فقيهي قبول ائتمه‌لي، «بسيج» و يا «سئپاه» عوضوو اولمالي، رئژيمي دستکله‌مه‌ليدير.

تجروبه گؤسترير کي، قارشيدان گلن پارلامئنت سئچکيلرينده ده نتيجه‌لر تکرارلاناجاق و آزاد سئچکينين کئچيريلمه‌سينين شاهيدي اولماياجاغيق».

سويداشيميز دئيير کي، ايران حاکيميتينده اولکي بيرليک و بوتؤولوک يوخدور، گوندن-گونه رئژيمين بيرليگي پوزولور، داخيلي موخاليفت آرتير:

«اگر سئچکيلرده آکتيو اولان سياسي ترکيبه باخساق، ايراندا پارلامنت سئچکيلريندن سونرا دا هر هانسي بير ايصلاحاتين گؤزله‌مگين عبث اولدوغونو گؤرريک. چونکي حاضيرکي ايصلاحاتچي طبقه و غيري-فارس ميلتلريني تمثيل ائدن هئچ کس ناميزدلرين سيراسيندا يوخدور. فيکريمجه بو سئچکيلر ايران رئژيمي اوچون پروبلئم يارادا بيلر. ايصلاحاتچيلار، ميللي حرکاتلار، او جومله‌دن گونئي آذربايجاندا ميللي حرکاتينين فعاللاري طرفيندن سيويل اعتيراضلار گؤزله‌نيله بيلر. دوشونورم کي، آذربايجانليلار بير سيرا مسله‌لري نظره آلاراق بو سئچکييه قاتيلماماليديرلار.
مثلا، آذربايجانين يئرآلتي و يئراوستو ثروتلرينين تالان ائديلمه‌سي، ايقتيصادي سيستئمين چؤکدورولمه‌سي، ايشسيزليگين و ايقتيصادي تزييقين آرتماسي، اينفلياسييانين يوکسلمه‌سي، گونئي آذربايجاندا اطراف موحيطين کورلانماسي، ائکولوژي پروبلئملرين يارانماسي، اورمييا گؤلونون قورودولماسي، آنا ديلينده تحصيلين اولماماسي، آذربايجان تورکجه‌سينين رسمي دؤولت ديلي کيمي تانينماماسي، گونئي آذربايجانين قرب بؤلگه‌سينده تئررورچو قروپلارين يئرلشديريلمه‌سي، ايرانين ايشغالچي ائرمنيستاني دستکله‌مسي، آذربايجان رئسپوبليکاسينين داخيلي ايشلرينه قاريشماسي، ميللي و وطنداش حاقلاريني طلب ائدن ميللي فعاللارين کوتلوي شکيلده حبسي و ايشگنجه‌لره معروض قالماسي و س. بو و ديگر سببلر اساس وئرير کي، گونئيلي سويداشلاريميز قارشيدان گلن پارلامئنت سئچکيلرينه قاتيلماياراق سئچکيني بويکوت ائتسينلر. چونکي گونئي آذربايجاني و اونون تاسسوبونو چکن بير نفر ده ناميزدلرين سيراسيندا يوخدور. اگر گونئيين ميللي ماراقلاري و معنافئيي پارلامئنتده تمثيل اولونماياجاقسا، نه اوچون گونئيليلر بئله بير سئچکيده ايشتيراک ائتسينلر؟ بو سئچکيدن اونلارا نه فايدا اولاجاق؟ حاضيردا ايراندا حاکيم اولان عيرقچي و شووينيست رئژيم دئوريلمگينجه نه گونئيلي لر، نه ده باشقا غئيري-فارسلار اؤز حوقوقلاريني الده ائده بيلميه‌جکلر».

No comments: